นับตั้งแต่ก่อตั้ง สมาคมธนาคารไทยได้มีบทบาทที่สำคัญในการเป็นตัวแทนธนาคารพาณิชย์ในการหารือกับธนาคารแห่งประเทศไทย, กระทรวงการคลัง, กระทรวงพาณิชย์ และหน่วยงานอื่น ๆ ของรัฐบาลในการกำหนดและการดำเนินนโยบายทางเศรษฐกิจและการเงินที่สำคัญ

สมาคมธนาคารไทยร่วมมือกับหอการค้าและสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย และสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทยจัดตั้งคณะกรรมการร่วมภาคเอกชน (กกร) ซึ่งเป็นสถาบันหลักภาคเอกชนในการส่งเสริมการค้า การอุตสาหกรรม และการเงินของประเทศ โดยมีจุดมุ่งหมายให้เป็นศูนย์รวมความคิดเห็นและข้อเสนอแนะที่เป็นเอกภาพของภาคธุรกิจเอกชน เกี่ยวกับแนวทางในการแก้ปัญหาทางการค้าและเศรษฐกิจ และนำเสนอต่อคณะกรรมการร่วมภาครัฐบาลและเอกชนเพื่อแก้ไขปัญหาทางเศรษฐกิจ (กรอ) หรือเสนอต่อหน่วยงานราชการที่รับผิดชอบเกี่ยวกับปัญหานั้นๆ โดยตรง เพื่อประกอบการพิจารณาในการวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจ หรือกำหนดเป็นนโยบาย หรือมาตรการในการแก้ปัญหาเศรษฐกิจของชาติ สมาคมธนาคารไทยได้เข้าร่วมเป็นสมาชิกสมาคมธนาคารอาเซียน (ASEAN Bankers Association : ABA) ซึ่งมีสมาคมธนาคารสมาชิก 10 ประเทศ ได้แก่ กัมพูชา ไทย บรูไน ฟิลิปปินส์ มาเลเซีย เมียนมา ลาว เวียดนาม สิงคโปร์และอินโดนีเซีย โดยมีการประสานงานอย่างใกล้ชิด ความร่วมมือที่ผ่านมา เช่น มาตรการแก้ปัญหา Y2K, การจัดประชุมเชิงวิชาการ เชิงปฏิบัติการ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความแข็งแกร่งของระบบการเงิน การธนาคารในภูมิภาคอาเซียน